Tijdverspilling

Ik wilde graag In Praise of Idleness van Bertrand Russell lezen (en interessant vinden) maar daar ben ik te weinig intellectueel of te eenentwintigsteeeuws type voor. Gelukkig kwam ik In Praise of Wasting Time van Alan Lightman tegen op mijn Kindle. Kennelijk had ik ooit eens besloten dat boek aan te schaffen en was ik het daarna vergeten. Tot een paar dagen geleden.

In Praise of Wasting Time wordt door veel reviewers op Goodreads ‘de lange versie van een Ted-talk’ genoemd (zijn niet alle boeken lange versies van Ted talks?) en gaat over de noodzaak van tijdverspilling. Maar om zulks uit te leggen moet je natuurlijk wel weten wat tijd en wat verspilling zijn en bovendien waarom het noodzakelijk is om tijdverspilling te praisen. Dat kan deze man aardig goed.

Net als zo’n beetje iedereen bekruipt er bij de auteur een gevoel van onbehagen door constante verbinding met wat hij the grid noemt. Hier in Nederland kunnen we denk ik vooruit met de vertaling verbonden zijn. En dan niet verbonden in een groep als vorming, maar gewoon online zijn en dingen consumeren. Daar komt volgens de auteur nog eens bij dat tijd geld is en dat tijdsbesparingen geen tijd opleveren, maar geld. En dat een tijdsbesparing eigenlijk alleen meer druk met zich mee brengt om nog meer geld te verdienen. Kortom: stress. En dan is downtime, in tegenstelling tot in IT-kringen, een remedie tegen.

Er heerst een melancholisch verlangen naar ‘vroeger’ bij de auteur, toen hij als klein ventje de tijd vergat als hij door een bos liep en uren naar kikkervisjes kon kijken. Daar gooit hij dan ook nog een sausje overheen van een groep mensen in Cambodja die geen besef hebben van hoe lang dingen duren in hun dagelijkse leven en het Griekse onderscheid tussen chronos (tijd op de klok) en kairos (geleefde tijd) en we kunnen bijna kwartetten met alle non-argumenten.

Maar die non-argumenten hebben helemaal geen (non-)waarde als zodanig als je een verhaal over waarden vertelt. Want als jij vindt dat mensen meer moeten reflecteren en chillen en niks doen omdat dat fijn is, dan is dat goed. Dan zijn die dingen die ik net non-argumenten noem juist hele mooie manieren om goed een verhaal te kunnen vertellen. Dat is ook wat Alan Lightman kan en doet, maar wat op Goodreads wordt gebruikt als argument tegen de waarde van het boekje.

‘Weinig nieuws’, ‘Papieren versie van een Ted-talk’ en ‘Weinig diepte’ staat er dan. Maar wat is daar mis mee? Nieuwe dingen leren heeft an sich totaal geen waarde. Absoluut nul. En maakt een goed verhaal niet juist precies een goed boek? We kunnen anno 2019 toch eindelijk wel concluderen dat ‘de waarheid’ of ‘een nieuw inzicht’ op zichzelf nauwelijks waarde hebben?

Dat In Praise of Wasting Time een Ted-talk in een boekvorm is met informatie die we al kenden met argumenten die nergens op slaan, spreek in dit geval vóór het boek. Precies omdat Lightman er op deze manier een mooi boek van maakt.

Koop en lees het boek dus. Misschien leer je, net als ik, wel allemaal dingen over tijd.